Nhiều fan tỏ ra hào hứng khi Microsoft tuyên bố gia nhập Hiệp hội Linux, nhưng song song đó cũng có nhiều người bắt đầu tỏ ra hoài nghi về tương lại của Linux cũng như liệu nó có bị "phá hủy" vì sự nhúng tay của Microsoft hay không. Chúng ta hãy tìm hiểu kĩ hơn một chút về vụ này để xem vì sao Microsoft quyết tham gia vào liên minh nguồn mở này, họ được lợi gì từ các phần mềm mã nguồn mở, và khi đó Windows sẽ cạnh tranh như thế nào với Linux.
Trước hết, Microsoft đã từng rất sợ Linux, đó là sự thật. Hãng làm nhiều cách để kiềm hãm sự phát triển của Linux, từ việc làm ra các hệ thống độc quyền chỉ chạy trên Windows cho đến các phát ngôn của CEO Steve Ballmer: "Linux là một căn bệnh ung thư". Chúng ta nhìn thấy ở Microsoft tổ chức của một kẻ độc quyền đúng nghĩa, họ muốn thâu tóm tất cả tiền về tay mình trên tất cả mặt trận mà công ty có cạnh tranh. Mọi thứ mà Microsoft đưa ra đều cần Windows để hoạt động, ví dụ như dịch vụ SkyDrive lúc trước, bộ khung .NET để làm phần mềm, các công cụ viết app...
Chưa kể trong lĩnh vực giải pháp doanh nghiệp, Microsoft càng gắn chặt các công ty, tổ chức với Windows và những giải pháp độc quyền của riêng mình với chi phí bản quyền không hề rẻ. Lấy ví dụ với Microsoft SQL Server, đây là một trong những hệ quản trị cơ sở dữ liệu phổ biến nhất đang được sử dụng hiện nay và nhiều công ty đang nhờ vào nó để vận hành bộ máy của họ. SQL Server chỉ chạy trên Windows (tính đến hết năm 2015), vậy nên các phần mềm giao tiếp với SQL Server đa phần cũng chỉ được viết cho Windows mà thôi. Nhưng chưa hết, kéo theo SQL Server còn có nhiều tool quản lý, báo cáo khác, và đương nhiên, chúng cũng chỉ chạy trên nền Windows, không hề có phiên bản nào cho Linux được phát triển.
Trong khi đó, Linux và thế giới phần mềm nguồn mở nói chung ngày càng phát triển mạnh mẽ với tốc độ nhanh chóng. Facebook, Google, AirBnB, Uber,... mở nhiều thành phần quan trọng trong chuỗi công nghệ mà họ sử dụng cho cả thế giới cùng sử dụng với giá 0 đồng, thậm chí vẫn duy trì việc phát triển chúng một cách tích cực. Trong khi đó, số lượng phần mềm hay giải pháp nguồn mở của Microsoft lại cực kì khiêm tốn.
Thực ra chúng ta cũng phải hiểu lý do vì sao Microsoft muốn làm mọi thứ xoay quanh Windows, vì về cơ bản kinh doanh là phải có tiền. Khi họ ràng buộc người dùng và đối tác của mình vào hệ sinh thái Windows tới mức mà họ không thể từ bỏ được nền tảng này thì đó là lúc công ty bắt đầu kiếm được rất nhiều tiền. Đặc biệt trong mảng doanh nghiệp, nếu hệ thống đang chạy ngon thì họ sẽ có rất ít lý do để chuyển sang Linux vì khi đó họ phải đổi luôn cả một loạt giải pháp khác đang được cả công ty sử dụng, rất phiền phức, mất thời gian mà chi phí cũng không rẻ, không chừng còn mắt hơn tiền bản quyền mà họ phải trả cho server Windows.
Nói tóm lại, Microsoft rất ghét Linux.
Nhưng mọi chuyện giờ đã khác. Bởi vì Microsoft mà chúng ta đang thấy ngày hôm nay đã thay đổi nhiều so với ngày hôm trước. Dưới sự dẫn dắt của CEO Satya Nadella, chúng ta thấy một Microsoft đang chuyển hóa từ công ty Windows sang một công ty chú trọng vào dịch vụ, đám mây, không quan trọng về thiết bị và nền tảng nữa. Miễn là công ty có người dùng, có doanh thu thì họ sẽ làm, không còn đặt nặng vấn đề có Windows hay không như nhiều năm về trước.
Động thái rõ ràng nhất đó là việc mang SQL Server lên Linux. Đây là động thái mà cách đây chỉ 1-2 năm thôi không ai tưởng tượng được rằng có ngày Microsoft sẽ làm như vậy. Bắt đầu từ bản SQL Server 2016, Linux sẽ là một nền tảng được Microsoft chính thức hỗ trợ, điều này cũng có nghĩa là trong tương lai sẽ có nhiều hệ thống, sản phẩm có khả năng dùng SQL Server mà không còn trói buộc vào Windows, cho phép các nhà phát triển mở rộng và tận dụng được tính mở của Linux. Đồng ý là Microsoft sẽ thất thu khoản tiền bản quyền Windows, nhưng số tiền và số lượng bản quyền SQL Server công ty sẽ bán ra sẽ tăng lên, và mình nghĩ là sẽ dự sức bù đắp cho phần thiếu hụt này.
Và đừng quên Microsoft còn có Azure, dịch vụ cơ sở hạ tầng đám mây đang được sử dụng rất phổ biến và xét trong cùng ngành thì chỉ đứng sau Amazon. Tương lai của Microsoft nằm ở đây, nằm ở server, dịch vụ và cloud. Và những thứ này chạy trên nền tảng nào? Bạn đoán đúng rồi đó, chúng chạy trên Linux và phần mềm nguồn mở!
Đếm sơ số của Azure, trong quý vừa rồi doanh thu từ mảng này tăng 116% so với cùng kì năm ngoái, và biên độ lợi nhuận của Azure đem lại cho công ty lên tới 49%, một con số rất rất cao. Chưa hết, thông tin này mới làm bạn bất ngờ: 4/10 server Azure được người ta thuê của Microsoft chạy Linux, không phải Windows, và con số này đang không ngừng gia tăng. Với Microsoft, phần móng có thể là Windows Server, nhưng phần cao ốc lại là Linux.
Theo lời Wim Coekaerts, người vừa được chọn làm phó chủ tịch mảng Giải pháp doanh nghiệp nguồn mở cho Microsoft, nói như thế này: "Satya rất tập trung vào khách hàng. Nếu (khách hàng) chạy Linux, và họ thường làm như thế, thì chúng tôi sẽ làm họ hài lòng. Chúng tôi đang chơi trong một sân chơi lớn, mở và chấp nhận sự thật rằng có nhiều nền tảng cùng tồn tại". Ông bật mí thêm rằng bản thân Microsoft dùng Linux trong nội bộ rất nhiều. Nhân viên và hệ thống không còn bị bắt buộc phải dùng Windows nữa. Coekaerts nói Microsoft làm như vậy là để "giải quyết các vấn đề về kinh doanh và chúng tôi rất thực tế".
Có lẽ đến đây bạn đã hiểu vì sao Microsoft lần này chơi khác và vẫn chơi lớn. Mọi quyết định đều mang tính kinh doanh và có lợi ích kinh tế trong đó chứ Microsoft không chỉ khơi khơi đi làm từ thiện hay đóng góp vài ba tính năng vui vẻ cho Linux. Hãng thật sự nghiêm túc về việc phát triển giải pháp mã nguồn mở và làm việc với cộng đồng Linux để mang lại những gì tốt nhất cho khách hàng và đáp ứng đúng nhu cầu của họ.
Nói cách khác, Microsoft nhận ra rằng Linux và phần mềm nguồn mở đã chiến thắng, mà Microsoft thì muốn kiếm tiền, vậy nên họ chuyển sang đẩy mạng phần mềm nguồn mở, chỉ đơn giản vậy thôi. Đây không còn là Microsoft của Bill Gate hay của Steve Ballmer nữa, nó là Microsoft của Satya Nadell, và ông ấy muốn làm việc cùng mọi người.
Dù bạn có tin hay không thì đây là lời mà chủ tịch điều hàng Linux Foundation cho hay: "Microsoft đã trưởng thành trong việc sử dụng và đóng góp cho các công nghệ mã mở. Công ty đã trở thành một trong những người hỗ trợ quan trọng cho Linux, đồng thời cũng là thành viên cốt cán trong nhiều dự án quan trọng".
Ở trong phạm vi bài viết này chúng ta chỉ nói về việc Microsoft bắt tay làm giải pháp nguồn mở. Nếu bạn muốn xem kĩ hơn về những thay đổi của Microsoft với thị trường người tiêu dùng phổ thông, mời bạn đọc topic: Google, Microsoft rất tích cực làm app cho iOS mà không sợ mất người dùng sao?
Và còn thêm câu hỏi nữa trước khi kết thúc: Microsoft liệu có quậy nát Linux để người dùng chuyển sang dùng Windows không? Có thể, nhưng hãng sẽ chẳng dại dột làm như vậy vừa dễ mất mối quan hệ với khách hàng, vừa mất người bên mình, lại thêm việc mất uy tín nữa thì không ổn chút nào, nhất là trong thị trường giải pháp doanh nghiệp.
Cuộc chiến giữa phần mềm nguồn mở và phần mềm nguồn đóng sẽ dịu đi từ đây... Nguồn mở đã thắng, và Microsoft chọn đứng về bên thắng cuộc.
EmoticonEmoticon