Tony Fadell là nhà sáng lập ra Nest và về làm trưởng nhóm Google Glass khi Google mua lại công ty của ông. Trước đó, năm 2001, ông từng làm nhà thầu thiết kế cho iPod cũng như lên kế hoạch kinh doanh cho sản phẩm âm thanh của công ty, sau đó ông được Apple tuyển về luôn để dẫn đầu nhóm iPod rồi sau này là nhóm iPhone. Nguyên mẫu iPhone 2G với bánh xe click wheel ảo mà chúng ta thấy hồi đầu tuần này cũng là một trong những thứ mà Fadell đã thử nghiệm, và nhân dịp này ông đã kể lại câu chuyện về việc tạo ra iPhone với cảm hứng lấy từ chính chiếc iPod của Apple.
Có nhiều đoạn video cũng như các câu chuyện về những ngày đầu tiên Apple làm iPhone, anh nói sao về điều này?
Có rất rất nhiều giao diện đã được thiết kế bởi cả nhóm phần cứng lẫn phần mềm. Các nhóm trong Apple không cạnh tranh với nhau một cách tiêu cực, họ dùng ý tưởng để cạnh tranh và tất cả đều làm việc với iPhone.
Có nhiều thứ mới nhìn tưởng như rất ngớ ngẩn, nhưng nếu bạn nhìn nó kĩ hơn thì nó sẽ trở nên thông minh. Ví dụ, "mọi người đều gỡ bằng bàn phím cứng hết, chả ai lại đi gõ trên một tấm kính cả". Kiểu như vậy. Bạn cần phải đưa mọi người vượt qua những suy nghĩ và phản ứng ban đầu.
À, mà chúng tôi đã làm ra tới 16, 17 nguyên mẫu khác nhau lận.
Hãy kể cho tôi nghe kĩ hơn về chiếc iPhone dùng clickwheel iPod này đi.
Có hai team nhỏ: một làm giao diện iPhone giống như iPod, một làm giao diện iPhone theo đúng nghĩa cảm ứng. Hai nhóm này cùng làm việc với nhau. Một nhóm thì sử dụng phần mềm Adobe Director và nhanh chóng xây dựng nên những thứ chuyển động trên màn hình dựa trên tương tác của người xài, nhóm còn lại phải cần tới phần cứng nữa. Lúc nào cũng có hai nhánh chạy song song với nhau như thế xuyên suốt quá trình chúng tôi làm giao diện.
Vậy nên thứ mà bạn đang thấy là do một anh chàng UI nào đó làm ra chỉ bằng phần mềm mà không quan tâm tới phần cứng, và anh ấy thiết kế nó trên một cái máy Mac.
Nhưng trong video đó rõ ràng là một chiếc iPhone, nó đâu có chạy phần mềm Adobe Director đâu?
Có ai đó đã chuyển thể giao diện này sang một chiếc iPhone thật. Tôi nghĩ anh ấy làm cho vui thôi chứ không bắt buộc. Lúc chúng tôi còn làm việc, không có phần cứng nào như vậy được demo cả. Tất cả đều bắt đầu từ chiếc máy Mac. Chúng tôi cũng có nghĩ tới Clickwheel vì linh kiện này đã từng được dùng trên iPod, tuy nhiên sẽ rất khó thiết kế giao diện nếu chỉ làm trên màn hình nhỏ bé của nguyên mẫu iPhone nên chúng tôi phải qua máy tính làm.
Điều này cũng lý do vì sao có giao diện Aqua và nền màu xanh mà các bạn thấy trong video. Đây là một trình giả lập iPod chạy trên Mac.
Steve Jobs nói đùa về một chiếc iPod gắn vòng quay số
Vậy người đó làm ở Apple không?
Tôi không chắc. Chắc chắn đã có người port sang, vậy nên trong video bạn mới thấy là có hai máy đặt cạnh nhau. Ở Apple chúng tôi không bao giờ làm như vậy khi cần đưa ra quyết định.
Trong video, bạn có thể thấy những ý tưởng gợi cho bạn suy nghĩ là Apple sẽ làm một cái điện thoại iPod, hay iPod Phone. Vậy tại sao quyết định cuối cùng lại đi ngược hoàn toàn, đó là làm một chiếc iPhone với tính năng iPod bên trong?
Hãy đi lùi một chút. Đầu tiên, chúng tôi muốn làm ra một chiếc iPod Video tốt hơn, vậy nên chúng tôi đặt màn hình lớn lên một cái iPod, bỏ vòng xoay đi, biến nó thành vòng xoay ảo, để khi bạn xem video và hình bạn có thể tận dụng được màn hình rộng. Nếu dùng cả clickwheel lẫn màn hình lớn thì máy trở nên quá to, đó không phải mục tiêu của chúng tôi. Đây là lý do bạn thấy clickwheel ảo trên màn hình.
Chúng tôi cũng có nghĩ về một cái điện thoại iPod với màn hình nhỏ, giống với những thiết kế màn hình nhỏ của Nokia. Khi đó chúng tôi có thể dùng clickwheel làm cách nhập liệu vì thứ này đã trở thành biểu tượng rồi. Hãy giữ lại clickwheel, nếu không mấy anh chàng bên marketing sẽ điên lên mất. Nhưng cuối cùng ý tưởng iPhone Phone cũng thất bại vì bạn không thể nhấn số để gọi. Nếu muốn gọi ai đó, bạn sẽ phải quay số như một cái điện thoại cổ. Những thứ khác thì ổn, nhưng trải nghiệm gọi điện thì không, vậy là phải chia tay.
Còn một thứ khác nữa, và cũng là thứ khiến chúng tôi từ bỏ clickwheel ảo, đó là chúng tôi sẽ làm lại hết giao diện cho phù hợp với màn hình cảm ứng giống giống như hiện nay. Khi đó bạn sẽ chạm vào các ô để trên màn hình, chính là các nút hay icon trong giao diện hiện đại. Chúng tôi sẽ dùng cả nút ảo lẫn nút vật lý.
Khi anh đứng trong phòng với Steve hay ai đó, anh ủng hộ điều gì, và họ ủng hộ điều gì?
Rất nhiều người trong chúng tôi nghĩ rằng clickwheel sẽ không thể giúp bạn nhanh chóng gọi điện thoại. Chúng tôi nói: "Steve, chúng tôi không muốn tốn thời gian làm cái này", còn Steve thì bảo: "Không, tôi muốn anh phải làm nó. Hãy làm nó đi. Anh phải thử mới biết được. Phải thử!".
Chúng tôi thử hết mọi thứ. Chúng tôi thử các nút nhỏ trên clickwheel để bạn có thể nhấn vào. Có một cái điện thoại Nokia với hàng phím hình tròn, Steve cũng bảo chúng tôi thử ý tưởng đó xem sao.
Đến một lúc, chúng tôi nói: "Steve, từ bỏ đi, cách này quá khó và không ổn". Khi đó chúng tôi đã đi được khoảng 4 hay 5 tuần rồi. "Cách này không xài được". Chúng tôi thử thêm 4-5 tuần nữa, nhưng biết rõ mình đang phí thời gian. Nhưng chúng tôi phải sẵn sàng vì đó là thứ Steve muốn. Thứ tương tự cũng diễn ra với bàn phím vật lý. Steve nói: "Không, chúng ta sẽ phải làm cho bàn phím hoạt động tốt, ngay cả trên một tấm kính".
Vậy cuối cùng điều gì xảy ra với chiếc iPod Phone?
Trước khi tôi về dẫn dắt bộ phận này, Jon Rubinstein là người lãnh đạo. Có một OS dựa trên Linux mà Jon và một vài người khác đã thử nghiệm, rồi có cả một bộ OS X được tinh gọi mà Avie Tevanian và Scott Forstall đã dùng thử. Họ cạnh tranh nhau xem cái nào tốt hơn. Khi tôi về Apple, tôi tìm cách đưa macOS vào iPhone vì thời đó macOS vẫn còn quá to, tôi cũng ngừng luôn dự án Linux vì tôi biết điều đó sẽ tốt cho công ty. Steve hài lòng với những thứ tôi làm.
Mất khoảng vài tuần kể từ khi tôi nhận chức cho đến lúc tôi bị thuyết phục rằng chúng tôi nên đi tiếp với Purple OS.
Purple là tên mã của thứ mà bây giờ chúng ta biết tới như là iOS đúng không? Nó chưa bao giờ được xài cho thứ gì khác?
Chính xác.
Về phần cứng, vì sao anh lại chọn vi xử lý ARM?
Quyết định này đến từ iPod. Chúng tôi mang hết mọi thứ từ iPod sang. Về sau, khi mà iPhone đã thành công, Steve từng muốn đổi sang dùng chip Intel và trong cuốn sách (hồi ký Steve Jobs) của Isaacson cũng từng nhắc tới điều này. Nhưng Intel đã không làm được, và ARM đã đi theo từ lúc đầu. Dường như đây không phải là một quyết định nữa, vì chúng tôi chỉ đơn giản là làm iPhone từ iPod.
Khoảnh khắc nào anh biết là anh đang làm một sản phẩm thành công?
Thật tình mà nói thì tôi không biết, tôi chỉ nghĩ rằng mình có một thiết kế tốt. Đó là sự khác biệt. Tôi cảm nhận rõ chuyện đó nhiều nhất khi chúng tôi có được phần cứng cuối cùng, nó thật đẹp, nó thật tuyệt vời. Sau nhiều nỗ lực và rào cản, chúng tôi đã có một thiết kế tốt. Chúng tôi đã làm việc cật lực và đưa được nó tới tay người dùng.
EmoticonEmoticon